۱۰ پرسش از ۱۰ کارشناس فوتبال سرمربی تیم ملی چند اشتباه دارد
تهران- ایرناپلاس- موفقیت‌های اخیر تیم ملی با دراگان اسکوچیچ سبب شده تا بازتاب خوبی در کرواسی داشته باشد و سرمربی تیم ملی در مصاحبه با سایت «وچرنی لیست» ناخواسته برای خود و تیم ملی حاشیه درست کرد. «وچرنی» یعنی شبانه و این سایت در واقع متعلق به روزنامه بسیار پرسابقه و قدیمی و پرتیراژی با همین نام است.
به گزارش ایرناپلاس، اسکوچیچ که در ایران با هیچ‌یک از رسانه‌ها مصاحبه نمی‌کند و سه بار نیز به درخواست ایرناپلاس به بهانه‌های مختلف پاسخ منفی داده است، اما راحت با یک سایت کشورش مصاحبه می‌کند و با بیان برخی مطالب، تیم را در آستانه بازی با لبنان به حاشیه می‌برد.
اسکوچیچ در این مصاحبه مهم‌ترین عامل موفقیت را این‌گونه توضیح می‌دهد: «ما روی جزئیات و کیفیت کار و تلاش کردیم. ۷ سال در ایران بودم و کاملاً لیگ این کشور را می‌شناختم؛ این شناخت به من خیلی کمک کرد. می‌دانستم بازیکنان این‌جا چه کیفیتی دارند و البته کادر فنی مانند ماریو تات و ملادن زگانیر نیز به من خیلی کمک کردند.»
این‌جا نخستین حاشیه رقم می‌خورد و او فقط خودش و هموطنش را می‌بیند و گویی کادر ایرانی تیم ملی اصلاً هیچ نقشی نداشتند! ماریو تات کسی است که اسکوچیچ همه چیز را از او یاد گرفته، همان شخصی که هدایت تیم ملی مقابل سوریه را برعهده داشت و تیم ملی یکی از بی‌برنامه‌ترین بازی‌های خود را انجام داد و روی خلاقیت‌های فردی بازیکن‌ها به سختی این بازی خانگی را برد.
اسکوچیچ درخصوص تفاوت لیگ ایران با لیگ کرواسی چنان پاسخی می‌دهد که اهالی فوتبال شگفت‌زده می‌شوند: «فوتبالیست‌های ایرانی از نظر فنی و بدنی مقاوم هستند و حسادت برانگیزند. چیزی که آنها ندارند و باید پیشرفت کنند توانایی تاکتیکی است. آنها هنوز آنقدر خوب نیستند اما وقتی به درازمدت نگاه می‌کنم، به نظرم آنها پیشرفت خواهند کرد و سطح‌شان بسیار بالا خواهد آمد.» این موضوع باعث شد تا مهدی طارمی واکنش نشان دهد.
به همین دلیل ۱۰ پرسش را با ۱۰ کارشناس فوتبال مطرح کردیم تا دیدگاه آنها را درباره سخنان اسکوچیچ جویا شویم.
۱. وقتی سرمربی تیم ملی در ایران با هیچ روزنامه و خبرگزاری مصاحبه نمی‌کند اما با یک سایت کرواسی صحبت می‌کند، آیا این یک نوع بی‌احترامی به رسانه‌های ایرانی نیست؟
مهدی هژبری روزنامه‌نگار و سردبیر سایت طرفداری به ایرناپلاس گفت: اسکوچیچ مشکلی برای حرف زدن با رسانه‌های ایرانی ندارد. فدراسیون فوتبال به رضا فیض‌بخش (مدیر برنامه‌های اسکوچیچ) دستور داده این مربی بدون اجازه مدیر رسانه‌ای تیم ملی(محمودرضا رضایی) با هیچ‌کس صحبت نکند؛ خود من سه بار اقدام کردم؛ یک بار از طریق یک دوست مشترک و حتی خصوصی با خود «دراگان» هم حرف زدم اما امکان مصاحبه کردن با او نیست.
دو بار هم به فیض‌بخش پیام دادم که گفت باید با مدیر رسانه‌ای تیم ملی هماهنگ شود چون فدراسیون نمی‌گذارد.
در واقع فدراسیون فوتبال از این گفت‌وگو کردن می‌ترسد و ربطی به خود اسکوچیچ ندارد. از طرفی فدراسیون فوتبال نمی‌تواند خارج از ایران به اسکوچیچ بگوید تو حق نداری با کسی مصاحبه کنی اما در ایران حتی حق ندارد بدون اجازه فدراسیون فوتبال به صداوسیما برود. یک بار بعد از بازی‌های تیم ملی در بحرین، به تلویزیون رفت و چون به فدراسیون فوتبال نگفته بود شهاب عزیزی‌خادم (رئیس فدراسیون) خیلی جدی تهدید کرد که دفعه بعد اخراجش می‌کند و این موضوع را حسین شریفی (مدیر روابط عمومی فدراسیون) در فدراسیون فوتبال گفت.
۲. اسکوچیچ در پاسخ چرایی موفقیت‌های اخیر تیم ملی ایران به سایت خبری کرواسی گفته، به نظرم مهم‌ترین چیز این است که ما روی جزئیات و کیفیت کار و تلاش کردیم. کادر فنی مثل ماریو تات و ملادن زگانیر نیز به من خیلی کمک کرد آیا این سخن به معنی بی‌توجهی به دیگر اعضای کادر فنی تیم ملی نیست؟
ناصر ابراهیمی سرمربی اسبق تیم ملی نیز پاسخ داد: متاسفانه در سال‌های اخیر مربیان خارجی هر کاری خواستن کردند و هر حرفی دل‌شان خواسته زدند و حالا این آقای مربی که اسمش را بلد نیستم ۶ سال است که توسط دلال‌ها به فوتبال ما راه باز کرده و با داشتن برخی بازیکنان لژیونر آماده و با بودن وحید هاشمیان و کریم باقری همه موفقیت‌ها را به نام خودشان زدند و نقش دو مربی ایرانی را نادیده گرفتند. آن هم تیم ملی که تنها دو بازیکن از لیگ برتر کشورمان دارد و حتی ذخیره‌هایش لژیونر هستند. این مربی که در هیچ جایی موفق نبود، سکاندار تیم ملی شده و فقط برای هر بازی به اردو می‌آید و بلافاصله برمی‌گردد، نمی‌داند فوتبال ایران همیشه در جام‌جهانی بوده اما در آسیا ۴۳ سال قهرمان نشده؛ حتی در ۸ سال حضور کی‌روش!
۳. اسکوچیچ چرا زمانی‌که تیم در حال نتیجه گرفتن است به انتقاد از تاکتیک‌پذیری بازیکنان می‌پردازد در صورتی‌که همین بازیکنان او را صاحب رکورد کردند؟
مسعود اقبالی مدرس کنفدراسیون فوتبال آسیا پاسخ داد: هر مربی در هر دوره‌ای ممکن است اشتباه کند. با وجود آن‌که تیم ملی از نظر من تاکتیک‌پذیر نیست و بازیکنان اصول تاکتیک فردی، گروهی و تیمی را به خوبی درک نمی‌کنند، به اصطلاح آن درک متقابل در پست‌های مختلف وجود ندارد و شناخت دقیقی از وظایف خود در آن پست‌ها ندارند، اما این نظر من ربطی به بازیکن‌ها ندارد بلکه به کادر فنی و در نهایت سرمربی تیم ارتباط دارد.
اما مربی، سرمربی و یا اعضای کادر فنی این حق را ندارد در حالی‌که تیم ملی شرایط خوبی دارد و نتایج خوبی هم گرفته، با وجود این‌که به این مساله واقف است تیمش یا بازیکن‌ها مشکلاتی دارند نباید آن را در رسانه‌ها مطرح کند و این موجب تنش در تیم می‌شود، همانطوری که این اتفاق اکنون رخ داده و مهدی طارمی واکنش نشان داده و همچنین برخی از بازیکن‌های دیگر. این نتیجه اشتباهی است که اسکوچیچ انجام داده و مشکل را باید خودش حل کند.
۴. شما می‌پذیرید که بازیکنان ما تاکتیک‌پذیر نیستند؟
قاسم پناهگر کارشناس فوتبال و سرمربی اسبق تهرانجوان به ایرناپلاس گفت: تاکتیک به زبان ما ایرانیان یعنی تدابیر عملی که این تدابیر عملی را مربی می‌اندیشد و یک قالبی را می‌ریزد و براساس داشته‌هایش یعنی آن سرمایه‌ها به لحاظ نیروی انسانی متخصص، تاکتیک و سیستم را در نظر می‌گیرد، روی آن کار کرده و سپس اجرا می‌کند.
یک بخشی مربوط است به آموزش در پایه که اسکوچیچ در این زمینه درست می‌گوید. به‌عنوان مثال بازیکن‌هایی مثل لیونل مسی، دیوید بکام، استیون جرارد و … از سن ۱۲ سالگی کار می‌کنند و از ۱۶ سالگی کم کم با انواع تاکتیک‌ها آشنا می‌شوند و روی آنها کار می‌کنند؛ اما این‌که بازیکنان ما تاکتیک‌پذیر نیستند، قابل پذیرش نیست.
کی‌روش چگونه این تیم را دو دوره به جام‌جهانی برد؟ اگر بازیکنان ما تاکتیک‌پذیر نبودند چگونه تاکتیک مورد نظر کی‌روش را جلوی تیمی مثل اسپانیا اجرا کردند؟ اصلاً خود اسکوچیچ چطوری ۱۰ بازی را برده است؟ با چه تاکتیکی؟ چه کار می‌کرده؟ اسکوچیچ مرتاض نیست؛ جادوگر هم نیست؛ ابزار داخل زمین، او را به این رکوردی که به آن می‌بالد رسانده است.
مربی تا زمانی که بازیکن پای خود را به زمین می‌گذارد می‌تواند تاثیر بگذارد، بقیه‌اش هنر بازیکن است. ما یک ضعف‌هایی را داریم اما این‌که تاکتیک‌پذیر نیستم اصلاً چنین چیزی نیست. آقای اسکوچیچ، اگر بازیکنان ما تاکتیک‌پذیر نبودند، چرا این همه لژیونر در اروپا داریم؟ چرا بازی می‌کنند؟ چرا شما از آنها استفاده می‌کنید؟ یعنی مربی تیم‌های آنها متوجه نشدند که بازیکن‌های ما تاکتیک‌پذیرند یا خیر؟
این حرف شما یک توهین است به فوتبال ما؛ بازیکن‌ها و مربی‌های اصیلی که سازنده‌اند و دست‌شان در دست دلال‌ها نیست و با جان و دل کار کردند و زحمت کشیدند؛ این بازیکن‌های نورس را در فوتبال پایه در اختیار گرفتند و بعد در نوجوانان، جوانان و امید تا به تیم ملی رسدند. شما خیلی راحت زحمات آنها نادیده گرفتید و به همه این مربیان توهین کردید. شما اکنون بهترین‌ها را در اختیار دارید و وقتی بهترین‌ها را دارید تیم ملی هم جای آموزش نیست و بحث هماهنگی است وقتی شما بازیکن‌ها را در اختیار می‌گیرید باید هماهنگی‌ها را انجام دهید و اگر نتوانستید از بازیکن‌ها بازی بگیرید این ضعف شما بوده نه بازیکن‌ها. تازه آن کره‌ای که با گل قوچان‌نژاد شکست دادیم با این کره‌ای که شما بازی کردید، قابل مقایسه نیست. ما دو دوره به جام‌جهانی رفتیم و بهترین بازی‌ها را انجام دادیم. حتی روسیه برای بازی با اسپانیا از تاکتیک کی‌روش استفاده و اسپانیا را حذف کرد.
۵. به نظر شما، با این حرف‌هایی که اسکوچیچ زده آیا علاقمند است که بردهای تیم ملی فقط به توانایی فردی بازیکنان نسبت داده شود؟
ابراهیم قاسمپور بازیکن اسبق تیم ملی گفت: واقعیت این است که از نظر من بردهای تیم ملی بیشتر تکیه بر توانایی و خلاقیت فردی بازیکن‌های تیم ملی بوده و تجربه‌ای که بازیکن‌های لژیونر در تیم‌های خود به دست آورده‌اند. بحث بیشتر کارشناسان این بوده که تیم ملی ما تاکتیک خاصی ندارد و اگر نتیجه‌ای هم به دست می‌آید روی توانایی و خلاقیت بازیکن‌هاست.
۶. مفهوم مستتر در این جمله این است که تیم بدون تاکتیک و براساس توانایی‌های فردی بازیکنان نتیجه گرفته است. شما موافق این موضوع هستید؟
سرژیک مارکاریان مربی و مدرس و بدنسازی فوتبال به ایرناپلاس گفت: در این سطح از فوتبال، ۷ برد و یک تساوی بدون عملکرد تاکتیکی امکان‌پذیر نیست. شاید سوءتفاهم یا سوءبرداشت و یا ترجمه اشتباه از صحبت او شده و یا شاید هم قصد وارد کردن شوک و انگیزه به بازیکنان بوده.
حتماً ایشان دلیلی برای صحبت خود دارند اما همین تیم با همین بازیکنان، چرا پیش از اسکوچیچ نتیجه نمی‌گرفت؟ مگر آن زمان همین بازیکنان همین خلاقیت را نداشتند؟ به زیرسوال بردن زحمات یک مربی که از ۸ بازی، ۷ برد و یک تساوی گرفته، اسمش نقد نیست. کسی صلاحیت نقد را دارد که بی‌طرف، دانش و تجربه قابل توجه داشته و تمرینات را از نزدیک دیده باشد. به نظرم این تیم ملی، حتی از نظر تاکتیکی هم قابل ستایش است.
۷. در یکی از تمرین‌های تیم ملی، وقتی اسکوچیچ به بی‌توجهی و عدم دقت یکی از ستاره‌های تیم ملی در سر زدن ایراد می‌گیرد با الفاظ زشت او مواجه می‌شود و در بحرین نیز یکی دیگر از بزرگان تیم ملی به‌دلیل نیمکت‌نشینی به شکلی دیگر از خجالت سرمربی تیم ملی در می‌آید! این‌ها نشان‌دهنده ناتوانی اسکوچیچ در مدیریت نیست؟
مجید جهانپور مربی اسبق تیم ملی پاسخ داد: ضمن تائید این نکته که وظیفه شما به‌عنوان یک فوتبال‌نویس ایجاب می‌کند که به نکات ریز و جزئیات توجه کرده و مورد کنکاش قرار دهید، باید اضافه کنم که در امور پیچیده‌ای مانند مدیریت در تیم ملی فوتبال با بخش‌هایی همانند تمرینات، اردو، مسابقات، شکست، پیروزی، قواعد اردویی و درون تیمی و دیگر عوامل موثر مستقیم و غیرمستقیم، مسلماً نکاتی به چشم خواهد آمد که احتمالاً به‌عنوان یک ضعف و کاستی تلقی شود و باید مورد توجه و بررسی قرار گیرد؛ چه بروز اشتباه از هر فرد و گروهی محتمل بوده و آن‌چه اهمیت دارد برآیند عملکرد ثبت در راستای نیل به هدف است که از این نظر با توجه به نتایج خیره‌کننده، اسکوچیچ به‌عنوان سرمربی نقش ارزنده‌ای در کسب موفقیت تیم داشته است.
لذا برای ادامه روند موفق تیم باید فضای تعامل و حمایت به‌همراه انتقاد سازنده در همه ارکان موثر خانواده فوتبال برقرار باشد تا چند مورد درگیری‌ها لفظی دو نفره بازیکنان با هم، بازیکن با کادر فنی در سایه نظم و انضباط و مدیریتی قاطع از بین رفته و رفتار حرفهای و انجام وظایف از پیش تعیین شده موجبات ارتقاء سطح عملکرد درون و بیرون زمین تیم ملی شود. درباره نقش همکاران فنی سرمربی تیم ملی به‌ویژه خورشیدی، باقری و هاشمیان و دیگر همراهان نزدیک تیم، بسیار تعیین‌کننده و تاثیرگذار خواهد بود.
۸. اسکوچیچ ۷ سال در ایران است که زمان کمی هم نیست و در این سال‌ها در رده باشگاهی هیچ دستاوردی نداشته؛ آیا نمی‌توانست در این مدت زبان فارسی را یاد بگیرد؟
هومن افاضلی سرمربی سابق تیم ملی امید به ایرناپلاس گفت: درست است که اسکوچیچ چندین سال در ایران حضور دارد و هیچ دستاورد باشگاهی نداشته اما طبیعتاً شما وقتی در تیم‌هایی هستید که شرایط مقام آوردن ندارند مربی خلاف سازمان باشگاه نمی‌تواند عمل کند. این‌که یک مربی تا چه حدی می‌تواند نتایج درخشان بگیرد برمی‌گردد به ابزاری که در اختیار دارد.
به‌عنوان مثال یحیی گل‌محمدی بار اولی که به پرسپولیس آمد موفق نبود؛ چرا؟ زیرا تیم سازمان نداشت؛ بازیکن‌های خوبی هم داشت اما باشگاه فاقد سازمان بود و در نتیجه مربی نتوانست موفق شود؛ اکنون این گل‌محمدی با آن گل‌محمدی چه فرقی دارد؟
او رفت در لیگ یک و در تیم گل‌ریحان که بسیار هم متمول بود؛ در آن زمان و خیلی هم پول خرج می‌کرد اما موفق نبود اما الان می‌بینیم نه تنها در لیگ برتر بلکه در آسیا هم موفق است. بنابراین مربی موفقیتش بسیار به ابزاری است که در اختیارش قرار می‌دهند و این ابزار باید پیش از حضورش در باشگاه فراهم باشد.
مربی مانند خامه روی کیک است؛ یعنی آخرین مرحله موفقیت محسوب می‌شود. باید همه چیز مهیا باشد و مربی نیز می‌تواند خود را نشان دهد و اگر بستر آماده نباشد هیچ مربی موفق نمی‌شود. اگر اسکوچیچ در تیم‌های باشگاهی‌به عنوانی دست پیدا نکرده، ملاک خوبی یا بدی او نیست.
در مورد زبان هم شما اشاره کردید؛ بسیاری از مربی‌ها مانند لوئیس فن‌خال ۶ تا زبان می‌دانست؛ مهم‌ترین چیز و عمده‌ترین دلیل آن این بوده که زبان‌های اروپایی به هم بسیار نزدیک است در حالی‌که زبان ما برای کشورهای اروپایی بسیار سخت است. حروفی که دارد و لغاتی که در آن به کار می‌رود شرایط را بسیار سخت می‌کند و به همین دلیل می‌بینیم که نه تنها اسکوچیچ بلکه بسیاری از مربیان خارجی که به ایران می‌آیند تقریباً ۹۰ درصد آنها فارسی را یاد نمی‌گیرند.
در بین مربیان اروپایی، کارلو آنچلوتی در بسیاری از جاها مربی بوده، انگلیسی حرف زده در آلمان هم انگلیسی صحبت می‌کرد. اختلاف زبانی ما با اروپایی‌ها بسیار زیاد است. این‌ها معیار خوبی نیست چون اسکوچیچ در تیم ملی موفق بوده و نتیجه آن را هم می‌بینیم که بسیار مربی موفقی بوده و نتایج این را نشان می‌دهد و بالاتر از نتایج، یک مربی چه کاری باید انجام دهد تا نشان دهد موفق یا ناموفق است؟
با وجود این‌که من مهدی طارمی را خیلی دوست دارم و خودش خوب می‌داند اما به نظرم بازیکن هیچ‌وقت نباید جواب مربی را بدهد؛ اصلاً خوب نیست بازیکنی احساس کند در سطحی است و می‌تواند جواب مربی را بدهد. با این کار ساختار فوتبال، تیم و سلسله مراتب را زیرسوال می‌برد.
۹. آیا عکس‌العمل مهدی طارمی نسبت به حرفهای اسکوچیچ درست است یا اشتباه؟
جواد الله‌وردی بازیکن اسبق تیم ملی در این زمینه گفت: طارمی بازیکن بزرگی است و بزرگ فکر می‌کند. او در لیگ کشوری بازی می‌کند که به برزیل اروپا معروف است. به طور قطع با فکرش واکنش نشان داده و وظیفه خودش دانسته تا از حیثیت فوتبال کشورش دفاع کند. اما در آن طرف اسکوچیچ با تیم ملی نتایج خوبی گرفته و شرایط خوبی ایجاد شده؛ بالاخره حرفی زده که نباید می‌زد؛ یک غلط دارد می‌شود ۱۹. نباید خرده گرفت؛ حالا وقت این حرف‌ها نیست. خوب یا بد باید تمام کرد و همدلی ایجاد کنیم.
۱۰. با دستور رئیس فدراسیون، تماس‌های جداگانه‌ای با اسکوچیچ و طارمی گرفته شده و قرار است اسکوچیچ پیش از دیدار آخر تیم ملی در دور رفت انتخابی جام‌جهانی ۲۰۲۲ که با لبنان برگزار می‌شود نشستی را به صرف شام با طارمی داشته باشد تا درباره این موضوع با یکدیگر صحبت کنند. به نظر شما این کار درست است؟
مجید جلالی سرمربی تیم‌های مختلف در لیگ برتر نیز پاسخ داد: در حال حاضر هر اقدامی که بتواند فضای تیم ملی را دور از التهاب نگه دارد درست است. البته به شرطی که محوریت احترام، حرمت مربی و اصول اخلاقی حفظ شود.
